Najstariji fudbalski klub

Submitted by Markovic B. on 27/07/2013 - 14:47

1

Prošlo je tačno 153 godine otkad je odigran prvi fudbalski derbi. Te davne 1860. godine, 27. jula, na igralištu fudbalskog kluba Halam (Hallam F.C.) iz okruga Šefild, pisana je istorija. Novoosnovani Halam igrao je protiv najstarijeg fudbalskog kluba, Šefilda (Sheffield F.C.). Igrači, kojima je fudbal bio tek zabava za vikend, jer su u toku nedelje morali da se bave nečim što bi prehranilo njih i njihove porodice, nisu mogli ni da zamisle da će od te njihove nedeljne strasti i zabave jednoga dana nastati veliki društveni fenomen koji će osvojiti svet.

Danas je fudbal najpopularniji sport, ali pre svega vrlo profitabilna delatnost. Današnja igra još uvek nosi isto ime, ali su razlike vidljive svakome ko želi da ih primeti. Profesionalizam, ogromna fizička izdržljivost i snaga, te pre svega velika ulaganja u igrače i infrastrukturu, najznačajnije su karakteristike savremenog fudbala. Bili ili ne bili naklonjeni takvim tendencijama, nije loše ponekad čuti priču o počecima ove igre, o vremenu u kome je fudbal bio tek amaterski sport i zabava za široke mase. To je ono doba u kome je pobeda još uvek imala značaj sama za sebe, u kome se igralo samo za slavu među lokalnim stanovništvom i radi čiste zabave i užitka.

Šefild, grad čelika, taj naziv je dobio upravo u 19. veku. Stanovništvo južnog Jorkšira hitalo je u grad koji je procvetao u toku industrijske revolucije kako bi pronašlo posao. Upravo u to doba industrijskog razvoja i napretka pada i osnivanje prvog fudbalskog kluba na planeti.

Iako se danas ustalilo mišljenje da su određene igre slične fudbalu igrane u Kini pre dva milenijuma, kao i u antičkoj Grčkoj i Rimu, sa punim pravom o Engleskoj govorimo kao o „kolevci“ ove igre. Nije stvar samo u ustaljenom mišljenju, već i u činjenici da su osnove ove igre, onakve kavom je mi znamo, postavljene sredinom 19. veka u Engleskoj.

Godine 1857, 24. oktobra, u delu grada koji se zove Hajfild (Highfield), u kući Tomasa Varda (Thomas Ward), čiji će sin Frederik postati prvi predsednik kluba, dva lokalna prodavca vina iznela su ideju o osnivanju prvog fudbalskog kluba. To su bili Vilijam Prest (William Prest) i Natanijel Krezvik (Nathaniel Creswick), još značajniji po tome što su dve godine kasnije utvrdili i kodifikovali prva pravila fudbalske igre - čuveni „Sheffield rules“. Na taj način fudbal je započeo svoj razvitak. Pravila će se naravno kasnije menjati, ali osnovni obrasci koji su uspostavljeni te davne 1859. godine opstaće do danas.

2

Iako to danas deluje neverovatno, fudbal je nastao iz potreba kriketa, drugog engleskog nacionalnog sporta, koji danas uglavnom vezujemo za društvenu elitu tog doba. Fudbal je zapravo izmišljen kako bi igrači kriketa mogli da se zabave nečim u zimskim danima kada je igranje ovog „prefinjenijeg“ sporta bilo otežano. Vremenom, fudbal će po popularnosti daleko prestići kriket. To će možda izazivati čuđenje, a sigurno da kasniji igrači kriketa neće biti preterano naklonjeni gruboj fudbalskoj igri. Zapravo, još je Borislav Pekić boraveći u Engleskoj primetio da se Englezi u osnovi dele, pre svega, na one koji gledaju kriket i one koji gledaju fudbal.

U fudbalskom klubu Šefild razvijaju se prva fudbalska pravila, ali i mnoge druge inovacije vezane za igru, kao sto su korneri i drvene prečke. Priča kaže da je Šefild FK 1875. posetio London kako bi igrao protiv jedne od novih prestoničkih ekipa. Tom prilikom, tamošnja je publika bila prestravljena kada je videla da igrači iz grada čelika udaraju loptu glavom.

Ipak, na početku svog postojanja, Šefildovi igrači nisu mogli imati protivnike. Na svom terenu delili su se na razne načine. Igrali su oženjeni protiv neoženjenih, radnici protiv ostalih, ili po prezimenima.

Oduševljenje je bilo veliko kada je 1860. osnovan i drugi klub iz Šefilda, Halam FK. Nije prošlo dugo, a na stadionu novajlija odigran je prvi susret, koji je i danas zapamćen kao najstariji fudbalski derbi. Stanovnici Engleske su se zaljubili u fudbal. Do 1862. godine postojalo je čak petnaest klubova u okrugu Šefild, a isto toliko i u Londonu.

Godine 1867, FK Šefild je učestvovao i na prvom fudbalskom turniru (Youdan cup) koji je odigran po Prestovim i Krezvikovim pravilima. Već pet godina kasnije odigran je prvi međunarodni susret, a protivnici su bili naravno Engleska i Škotska. U timu, kasnije čuvenog, „gordog albiona“ igrao je i jedan od Šefildovih igrača, ser Čarls Kleg (Charles Clegg).

Prvi fudbalski klub nije imao sreće sa igralištima, koja je morao često da menja. Godine 1878, odigrana je prva amaterska utakmica pod reflektorima što može delovati zabrinjavajuće za neke savremene, profesionalne klubove. Šefild je tada svog protivnika ugostio na Bramal Lejnu (Bramall Lane), koji je danas stadion profesionalnog fudbalskog giganta, Šefild Junajteda (Sheffield United).

Najveći uspeh klub je postigao davne 1904. godine kada je osvojen engleski amaterski kup. Pre toga, klub je okušao sreću i u nastajućoj profesionalnoj ligi 1885, ali nakon teških poraza protiv prvog profesionalnog fudbalskog kluba (Notts Co.), zatim Aston Vile i Notingema, uprava je odlučila da se vrati na amaterski nivo. Teške godine karakterisale su klub tokom čitavog 20. veka. Fudbalski svet u stalnoj trci za novim napretkom zaboravio je svoje početke. Šefild je bačen u zaborav. Godine 1977, kada je „klub“ igrao u finalu jednog značajnijeg engleskog kupa (Vase cup), većina fudbalske javnosti nije ni bila svesna Šefildove fudbalske prošlosti.

Dvadeset i prvi vek počeo je bolje po klub. Klub se konačno ustalio na jednom stadionu (Coach and Horses Ground). Međunarodne fudbalske organizacije rade na podizanju svesti o značaju najstarijeg kluba. Godine 2004, održana je svečanost povodom koje je Šefild od strane svetske fudbalske federacije odlikovan medaljom za zasluge. Nakon toga, javnost, a i ostali fudbalski klubovi sve više su zainteresovani za svog dalekog amaterskog preteču.

Iako su postojali određeni pokušaji, Šefild FK je ostao svestan svog istorijskog značaja i sačuvao svoju opredeljenost za amaterski fudbal. Godine 2010, klub je osnovao fondaciju za promociju amaterskog fudbala koja za cilj ima da sačuva osnovne vrednosti, ove, pre svega igre. Te vrednosti spominjali su još Krezvik i Prest, a danas čine zvanični moto FK Šefilda - Integritet, Poštovanje, Zajedništvo (Integrity, Respect, Community).

 

 

Napomena: 
Nijedan deo teksta ne sme biti reprodukovan bez prethodnog odobrenja autora ili redakcije portala. Nećemo objavljivati uvredljive, nepristojne i netolerantne komentare.
Podeli: 

Comments

Submitted by zulum (not verified) on 27/07/2013 - 16:19
Bas me se svidja

Submitted by Jadnik (not verified) on 27/07/2013 - 16:39
Sjajnoooo brate :)